ATM အီလက္ထေရာနစ္ နည္းပညာ ေငြထုတ္စက္အေႀကာင္း သိေကာင္းစရာ
==========================================
၁၉၅၉ ခုႏွစ္က အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ ATM စက္ (အလိုအေလ်ာက္ေငြထုတ္စက္) ကို ပထမဆံုးအသံုးျပဳခဲ့ပါ တယ္။ ၁၉၆၀ ေနာင္းပိုင္းကစတင္ ေရပန္းစားျပီး ယေန႔အခ်ိန္အထိ အသံုးျပဳေနတဲ့ ATM (Automated teller machine) ရဲ႕ အေျခခံ ဖြဲ႔စည္းပံုအက်ဥ္းခ်ဳပ္ကေတာ့ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္ပါတယ္။
==========================================
၁၉၅၉ ခုႏွစ္က အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ ATM စက္ (အလိုအေလ်ာက္ေငြထုတ္စက္) ကို ပထမဆံုးအသံုးျပဳခဲ့ပါ တယ္။ ၁၉၆၀ ေနာင္းပိုင္းကစတင္ ေရပန္းစားျပီး ယေန႔အခ်ိန္အထိ အသံုးျပဳေနတဲ့ ATM (Automated teller machine) ရဲ႕ အေျခခံ ဖြဲ႔စည္းပံုအက်ဥ္းခ်ဳပ္ကေတာ့ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္ပါတယ္။
၁။ CPU (အသံုးျပဳသူ interface ႏွင့္ ေငြထုတ္စက္အား ထိန္းခ်ဳပ္ရန္)
၂။ Magnetic/ Chip card (ေငြထုတ္သူ Customer အား ခြဲျခားဆံုးျဖတ္ရန္)
၃။ PIN/ Touch Screen ( လ်ိဳ႕ဝွက္ကုဒ္နံပါတ္ရိုက္ရန္)
၄။ Display (ဖန္သားမ်က္ႏွာျပင္)
၅။ Function key buttons/ Touch screen ( ထုတ္မည့္ေငြပမာဏအားရိုက္ထည့္ရန္)
၆။ Vault (ေငြမ်ားအားထိန္းသိမ္းကာကြယ္သည့္ မီးခံေသတၱာအလႊာ)
၇။ Housing (စက္အခြံ)
စက္ကို interbank network နဲ႔ခ်ိတ္ဆက္ထားရပါတယ္။ ယင္း
ဘဏ္ကသီးသန္႔အသံုးျပဳတဲ့ သီးျခား အတြင္း Network မို႔လို႔ သူ႔ကို interbank
network လို႔ေခၚပါတယ္။ ယင္းဟာ ဘဏ္အမ်ိဳးအစားတစ္ခုနဲ႔တစ္ခု မတူပါဘူး။
သုိ႔ေပမဲ့ တစ္ခါတစ္ရံမွာ ဘဏ္အမ်ားအျပားကို Network
တစ္ခုတည္းအသံုးျပဳတာမ်ိဳး လည္းရွိပါတယ္။ ဥပမာ-ဖိလစ္ပိုင္မွာဆုိရင္ ဘဏ္
၁၉ခုေလာက္ဟာ Megalink ကေပးတဲ့ Network ကို အသံုးျပဳပါတယ္။
ျပီးေတာ့ စက္ကို host နဲ႔တိုက္ရိုက္ခ်ိတ္ဆက္ျခင္း (သို႔မဟုတ္) ADSL (သို႔မဟုတ္) dail-up modern (သို႔မဟုတ္) leased line တို႔နဲ႔လည္း ခ်ိတ္ဆက္ရပါေသးတယ္။ ADSL ကေတာ့ ေကာ့ပါးတယ္လီဖုန္းလိုင္းျဖစ္ျပီး Data ပို႔လြတ္မွုျမန္ဆန္မွုရွိပါတယ္။ dail-up modern ဆုိတာကေတာ့ ရိုးရိုးတန္းတန္း တယ္လီဖုန္းလိုင္းလိုျဖစ္ပါတယ္။ Leased line မွာ POTS လို႔ေခၚတဲ့ လိုင္းကိုအသံုးျပဳပါတယ္။ POTS ဆုိတာ Plain old telephone service ျဖစ္ျပီး Data အပို႔၊အလြတ္ အင္မတန္ရိုးဆင္းလြယ္ကူပါတယ္။
ျပီးေတာ့ လိုင္းဆြဲအားေကာင္းတဲ့ အင္တာနက္လိုင္း ( VPN connection) လုိအပ္ပါေသးတယ္။ ATM စက္ရဲ႕ Network ကိုေနရာတစ္ခုကေန အျခားျမိဳ႕နယ္က စက္ဆီကို ကူးႏိုင္ဖို႔ အင္တာနက္လိုင္းကို အသံုးျပဳရပါတယ္။ အသံုးမ်ားတဲ့ lower-level layer communication protocols ကေတာ့ SDLC, TC500, Async, X.25, TCP/IP တို႔ျဖစ္ပါတယ္။
စက္အလုပ္လုပ္ပံုအက်ဥ္းခ်ဳပ္ကေတာ့ ကဒ္ကို ထဲလိုက္တဲ့အခါမွ reader ကဖတ္ျပီး ရလာတဲ့ Data ကို Administrator ဆီ interbank Network ကေနပို႔လြတ္ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ user ကထုတ္မည့္ေငြပမာဏကို တြက္ခ်က္ျပီး Cash Dispenser ကေန ထုတ္ေပးပါတယ္။ ျပီး ထုတ္ယူတဲ့ ေငြပမာဏကို user အားသိေစရန္ အသိအမွတ္ျပဳစာရြက္ (ေဘာင္ခ်ာ) ျပန္ေပးပါတယ္။
လံုျခံဳေရးအဆင့္ျမင့္ပါတယ္။ ဥပမာ လွ်ိဳ႕ဝွက္နံပါတ္ မွားရိုက္မွုအၾကိမ္အေရအတြက္ မ်ားလာရင္ မွတ္သားျပီး user ရဲ႕ေတာင္းဆုိခ်က္ကို ဘာမွတုန္႔ျပန္မွုမေပးေတာ့ပါဘူး။ ျပီးေတာ့ အျခား Security function ပါဝင္ပါေသးတယ္။
သို႔ေပမဲ့ အားနည္းခ်က္မ်ားလည္းရွိပါတယ္။ ဥပမာ-မီးပ်က္လို႔မရပါဘူး။ မီးပ်က္ရင္ (Electrical suppy shut down/ off) ျဖစ္မယ္ဆုိရင္ အခက္ေတြ႔ပါျပီ။ မီးယာယီပ်က္ျပီး ျပန္လာရင္လည္း စက္ကို ပံုမွန္ျပန္လည္ပတ္ပို႔ေသခ်ာစစ္ေဆးေပးရပါတယ္။ ႏုိင္ငံၾကီးေတြမွာေတာင္ မေမ်ာ္လင့္ပဲ မီးပ်က္တဲ့အခါ အခြင့္ေကာင္းေစာင့္တဲ့ hacker မ်ားဟာ ATM စက္ကို နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ Hack ျပီးေငြခိုးေလ့ရွိၾကပါတယ္။ CCTV ကင္မရာထားေသာ္ျငားလည္း ယေန႔အထိ အားနည္းေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ ATM Card အစား အျခား ဗိုင္းရက္စ္ပါတဲ့ Malware card မ်ားအသုံုးျပဳျပီးထုတ္ယူသူမ်ားလည္းရွိတယ္လို႔ ေလ့လာဖူးပါတယ္။
သို႔ေပမဲ့ အားနည္းခ်က္အနည္းငယ္ရွိေသာ္လည္း လံုျခံဳေရးအားသာခ်က္ေပါင္းမ်ားစြာရွိေနတဲ့ ATM စက္မ်ားကို ကမၻာတစ္ဝန္းမွာ ယေန႔တိုင္အသံုးျပဳေနၾကတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။
ျပီးေတာ့ စက္ကို host နဲ႔တိုက္ရိုက္ခ်ိတ္ဆက္ျခင္း (သို႔မဟုတ္) ADSL (သို႔မဟုတ္) dail-up modern (သို႔မဟုတ္) leased line တို႔နဲ႔လည္း ခ်ိတ္ဆက္ရပါေသးတယ္။ ADSL ကေတာ့ ေကာ့ပါးတယ္လီဖုန္းလိုင္းျဖစ္ျပီး Data ပို႔လြတ္မွုျမန္ဆန္မွုရွိပါတယ္။ dail-up modern ဆုိတာကေတာ့ ရိုးရိုးတန္းတန္း တယ္လီဖုန္းလိုင္းလိုျဖစ္ပါတယ္။ Leased line မွာ POTS လို႔ေခၚတဲ့ လိုင္းကိုအသံုးျပဳပါတယ္။ POTS ဆုိတာ Plain old telephone service ျဖစ္ျပီး Data အပို႔၊အလြတ္ အင္မတန္ရိုးဆင္းလြယ္ကူပါတယ္။
ျပီးေတာ့ လိုင္းဆြဲအားေကာင္းတဲ့ အင္တာနက္လိုင္း ( VPN connection) လုိအပ္ပါေသးတယ္။ ATM စက္ရဲ႕ Network ကိုေနရာတစ္ခုကေန အျခားျမိဳ႕နယ္က စက္ဆီကို ကူးႏိုင္ဖို႔ အင္တာနက္လိုင္းကို အသံုးျပဳရပါတယ္။ အသံုးမ်ားတဲ့ lower-level layer communication protocols ကေတာ့ SDLC, TC500, Async, X.25, TCP/IP တို႔ျဖစ္ပါတယ္။
စက္အလုပ္လုပ္ပံုအက်ဥ္းခ်ဳပ္ကေတာ့ ကဒ္ကို ထဲလိုက္တဲ့အခါမွ reader ကဖတ္ျပီး ရလာတဲ့ Data ကို Administrator ဆီ interbank Network ကေနပို႔လြတ္ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ user ကထုတ္မည့္ေငြပမာဏကို တြက္ခ်က္ျပီး Cash Dispenser ကေန ထုတ္ေပးပါတယ္။ ျပီး ထုတ္ယူတဲ့ ေငြပမာဏကို user အားသိေစရန္ အသိအမွတ္ျပဳစာရြက္ (ေဘာင္ခ်ာ) ျပန္ေပးပါတယ္။
လံုျခံဳေရးအဆင့္ျမင့္ပါတယ္။ ဥပမာ လွ်ိဳ႕ဝွက္နံပါတ္ မွားရိုက္မွုအၾကိမ္အေရအတြက္ မ်ားလာရင္ မွတ္သားျပီး user ရဲ႕ေတာင္းဆုိခ်က္ကို ဘာမွတုန္႔ျပန္မွုမေပးေတာ့ပါဘူး။ ျပီးေတာ့ အျခား Security function ပါဝင္ပါေသးတယ္။
သို႔ေပမဲ့ အားနည္းခ်က္မ်ားလည္းရွိပါတယ္။ ဥပမာ-မီးပ်က္လို႔မရပါဘူး။ မီးပ်က္ရင္ (Electrical suppy shut down/ off) ျဖစ္မယ္ဆုိရင္ အခက္ေတြ႔ပါျပီ။ မီးယာယီပ်က္ျပီး ျပန္လာရင္လည္း စက္ကို ပံုမွန္ျပန္လည္ပတ္ပို႔ေသခ်ာစစ္ေဆးေပးရပါတယ္။ ႏုိင္ငံၾကီးေတြမွာေတာင္ မေမ်ာ္လင့္ပဲ မီးပ်က္တဲ့အခါ အခြင့္ေကာင္းေစာင့္တဲ့ hacker မ်ားဟာ ATM စက္ကို နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ Hack ျပီးေငြခိုးေလ့ရွိၾကပါတယ္။ CCTV ကင္မရာထားေသာ္ျငားလည္း ယေန႔အထိ အားနည္းေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ ATM Card အစား အျခား ဗိုင္းရက္စ္ပါတဲ့ Malware card မ်ားအသုံုးျပဳျပီးထုတ္ယူသူမ်ားလည္းရွိတယ္လို႔ ေလ့လာဖူးပါတယ္။
သို႔ေပမဲ့ အားနည္းခ်က္အနည္းငယ္ရွိေသာ္လည္း လံုျခံဳေရးအားသာခ်က္ေပါင္းမ်ားစြာရွိေနတဲ့ ATM စက္မ်ားကို ကမၻာတစ္ဝန္းမွာ ယေန႔တိုင္အသံုးျပဳေနၾကတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။
Ref : Myanmar Market Economy
ပို့စ္ေလးေတြကိုသေဘာက်လို့ အားေပးခ်င္တယ္ဆိုရင္ ေျကာ္ျငာေလးမ်ားကို ၁ခုကို ကလစ္ ၁ခ်က္ေလာက္ႏွိပ္ျပီး ကူညီေပးပါအံုးခင္မ်ား
အမွားပါရင္ ေ၀ဖန္အႀကံေပးတဲ့အေနနဲ႔ comment ေရးေပးသြားျပီးအၾကံျပဳေပးသြားေစခ်င္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ ကိုယ္တိုင္ကလည္းက်ြမ္းက်င္တဲ့ပညာရွင္ တစ္ေယာက္မဟုတ္ေလေတာ့ကာခြင့္လႊတ္ေပးၾကပါလို႕... ေစတနာအၿပည့္နဲ႕ အလကား ေပးခ်င္ရံု သက္သက္ပါလို႕ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ အဆင္ေျပၾကပါေစ...ဆက္လက္ၾကိဳးစားပါအံုးမည္.... အဆင္ေျပတယ္ အခ်ိန္ေလးမ်ားရခဲ့ရင္ ေၾကာ္ျငာေလးမ်ား ၁ခုစီက္ုကလစ္ ႏွိပ္ေပးသြားပါအံုးေနာ္